Tempora mandibular disfonksiyon eğitmi

Tempomandibular Bozukluklar (TMB) çene ekleminde ağrı, ses (krepitasyon veya klik) ve düzensiz çene hareketleri ile karakterize bir klinik tablo olup, maksillofasiyal ağrı sebepleri içinde tedavisi en zor durumlardan biridir (1). TMB sık görülür ve prevalansı %5–16 arasında değişir (2,3). Kadınlarda 4–6 kat daha fazla görülür ve yaşla birlikte insidansı artar (4). Temporomandibular Ekleme (TME) ait bozuklukları tanımlamak için çok farklı terminolojiler kullanılmıştır. Ancak 1982’de Amerika Diş Topluluğu (American Dental Association) TME ve çiğneme kaslarını etkileyen çeşitli durumların açıkça tanısal ve terapötik olarak ayrılmasını ve TMB tanımımın tercih edilmesini önermiştir. Yemek yeme, konuşma, soluk alıp verme, yutma gibi fonksiyonları da etkilediğinden ciddi problemlere neden olurlar. Bu nedenle tedavisi özel bir önem arz etmektedir (2, 5). Tedavi Modaliteleri Tedavide etyolojik ve patojenik faktörlerin düzeltilmesi, hastalık semptomlarının giderilmesi, eklem mobilitesinin yeniden sağlanması ve postural iyileşme amaçlanmalıdır. Hastaların çoğunda, TMB’nin belirti ve bulguları tedaviyle veya tedavi uygulanmaksızın zaman içerisinde iyileşir. Hastaların yaklaşık %50´si 1 yıl içerisinde, %85´i de 3 yıl içerisinde tam olarak iyileşir (6). Bu nedenle konservatif/koruyucu tedaviler, girişimsel tedavilerden önce uygulanmalıdır. Oklüzal tedavi, fizik tedavi ve hatta psikiyatrik disiplinlerin hepsi etkin bir tedavi sağlayabilir ve tedavi multidisipliner olmalıdır (7). TMB’nin başlangıç tedavisi hasta eğitimi, yumuşak diyet uygulaması, oral alışkanlıkların azaltılması, hastanın evde kendisinin uygulayabileceği fizik tedavi, kas relaksasyonu, medikal tedavi, uyku kalitesinin arttırılması ve oklüzal splint gibi oldukça basit tedavi yaklaşımlarının uygulamasını içerir (4,8). A. Hasta eğitimi ve kendine bakım TMB’si olan her hastaya koruma programı anlatılmalıdır. Koruma programı aşağıdaki maddeleri içerir (9): • Yumuşak bir diyetle beslenmek, fındık, fıstık gibi sert kuruyemişleri yemekten kaçınmak. • Ufak lokmalar halinde yemek, tek taraflı çiğnemeden kaçınmak. Temporomandibular eklem bozukluklarında tedavi seçenekleri The treatment choices in temporomandibular disorders Mahmut Yener ¹, Giray Aynali ² ¹ Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye 2 Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye DERLEME Yazışma Adresi/Corresponding: Giray AYNALİ Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB–BBC AD Doğu kampüsü, Çünür 32200 – Isparta / TÜRKİYE Fax: +90 (246) 2371762 Phone: +90 (246) 2119211 E–mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it., This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. Müracaat tarihi: 18.02.2012 Kabul tarihi: 30.07.2012 SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 151 Temporomandibular eklem bozukluklarında tedavi seçenekleri Mahmet Yener ve Giray Aynali • Parafonksiyonel aktivitelerden (sakız çiğnemek, kalem ısırmak, parmak emmek, dişleri sıkmak gibi) kaçınmak. • Esnerken, gülerken çeneyi desteklemek. • Ağızdan ve yüzeyel solunum yerine, burundan ve derin solunum yapmak. • Yüzüstü yatmaktan kaçınmak. • Baş ve omuzların dik pozisyonda durmasına dikkat etmek, öne eğik durmaktan kaçınmak, bunu engellemek için egzersiz yapmaya özen göstermek. • Dudaklar bitişik, dişler ayrı, dil ağız tavanında gevşek olan istirahat pozisyonunu sürekli hatırlamak. Bu basit tedbirler bile birçok hasta tarafından tolere edilemeyip, süreklilik sağlanamadığından relapslar sık görülmektedir. Bu nedenle hastalar en basit ve masum tedavi şeklinin bu önerilerden oluştuğu konusunda gereğince uyarılmalıdır (4). B. Fizik tedavi Fizik tedavi kas iskelet ağrısının giderilmesi, normal fonksiyonların restorasyonu, doku rejenerasyonu ve onarımını sağlamada etkili bir tedavi yöntemidir (10). Fizik tedavi olarak en çok TENS, yüzeyel ve derin ısıtıcılar, soğuk, masaj, biofeedback, iyontoforez, fonoforez, tetik nokta enjeksiyonu, akupunktur, terapötik egzersizler, postür eğitimi ve mobilizasyon kullanılır (10, 11) Elektroterapi ajanları kas ve eklemlerde termal, histokimyasal ve fizyolojik değişikliklere neden olurlar. Miyofasiyal tetik noktaların tedavisinde fluorimetan, vapokoalan spreyler ağrılı ve gergin kas boyunca uygulanarak kullanılabilir (10). TMB’de düşük şiddette lazer uygulamalarının fonksiyon üzerine olumlu etkileri olduğu belirtilmekle birlikte, ağrı ve fonksiyon üzerine etkilerinin plasebodan farksız olduğu da bildirilmiştir (12, 13). TMB’de akut inflamatuar dönemde, farmakolojik yaklaşımlar, istirahat ve fizik tedavi modalitelerinin uygulanması ile ağrı ve inflamasyon azalırken, disfonksiyon giderek mekanik bir nitelik kazanmaktadır. Yumuşak doku mobilizasyon teknikleri; yüzeyel ve derin nokta masajı, germe, miyofasial gevşetme gibi teknikleri içerir. Dokularda palpasyonla hissedilen gerginlik, tonus artışı, tetik nokta varlığı gibi değişiklikler hafif kompresyon, distraksiyon, zıt yönlere kaydırma gibi manevralarla giderilmeye çalışılır (14). Eklem mobilizasyonu; kapsül esnekliğinin azalması ya da eklem mobilitesinin kısıtlanması durumunda, sadece eklem kinematiğini düzeltmekle kalmaz aynı zamanda mekanoreseptörlerden kaynaklanan ağrılı uyarıları da azaltır. Mandibular fonksiyonun restorasyonunda servikokraniyal bileşkenin mobilizasyonu da dikkate alınmalıdır (14). Egzersizler; eklem hareket açıklığının korunması ve arttırılması, koordine ritmik kas fonksiyonunun sağlanması ve kas gücünün arttırılmasına yönelik olarak uygulanır (14). Egzersiz tedavisi olarak germe egzersizleri (pasif, aktif–pasif, aktif, post izometrik relaksasyon), rotasyon koordinasyon egzersizleri, dirençli egzersizler, postür egzersizleri kullanılır (14). C. Medikal Tedavi TMB’de ağrının elimine edilmesi ve varsa inflamasyonun giderilmesi amacıyla analjezikler (non–steroidal anti inflamatuvarlar ve narkotikler), kortikosteroidler, antidepresanlar ve kas gevşeticiler kullanılmaktadır. Bu ilaçlar kimi durumlarda tek başlarına etkili olabilirken, bazen de diğer tedavi yöntemleriyle beraber başarı gösterebilme

Önemli  notlar : uz. Fizyoterapist  yanına anatomist eklemek

Kinezyolojik bantlama ile ilgili resimler: